Verduurzaming rechtvaardig versnellen

De verduurzaming van VvE’s gaat te traag. Daarom is er een versnellingsplan gestart door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Maar verduurzaming kan tegelijk problemen geven voor bewoners, zoals financiële onzekerheid. Om dit op te lossen onderzoekt IPW Klimaatwerk een vangnet voor VvE-bewoners. Dit vangnet kan zowel bewoners als als verduurzaming ondersteunen.

Verenigingen van Eigenaren (VvE's) vormen een belangrijke schakel in de verduurzaming van woningen, vooral in grote steden waar ze een groot deel van de woningvoorraad uitmaken. Het verduurzamen van VvE’s is echter niet zonder uitdagingen: sociale, financiële en juridische obstakels maken het lastig om iedereen mee te krijgen. Als eigenaren met lage reserves de kosten niet kunnen dragen, stokt de verduurzaming of raken mensen in problemen. Daarom is het cruciaal dat we samenwerken aan oplossingen die duurzaam én eerlijk zijn, zodat niemand buiten de boot valt.

Op basis van huisbezoeken ontwerpt IPW Klimaatwerk (schaalbare) maatwerkplannen met als motto ‘CO2-neutraal en niemand z’n huis uit’. In samenwerking met onder andere Gemeente Amsterdam en het BZK. IPW Klimaatwerk heeft onderzocht wat er nodig is om dit te bereiken. Iedereen die zich zorgen maakte over de betaalbaarheid van de woonlasten door de verduurzamingsplannen kon zich bij hen melden. 

Hoe het vangnet eruitziet 

Als onafhankelijke partij komt IPW Klimaatwerk eerder achter de voordeur dan een gemeente of een andere overheidsinstantie, die wel eens gewantrouwd worden. Robert Duiveman (IPW Klimaatwerk): "Wij zeggen niet tegen mensen dat ze moeten verduurzamen, maar vragen gewoon aan hen wat ze zelf denken dat ze nodig hebben om met de verduurzamingsplannen mee te kunnen doen". Dan blijkt bijvoorbeeld dat mensen een lening nodig hebben of de zekerheid willen dat ze hun huis niet uit moeten als ze hun baan kwijtraken.

IPW-Klimaatwerk onderscheidt drie hulpbehoevende groepen:

1. Mensen die extra steun op financiën nodig hebben, maar dit met hulp wel zelf kunnen regelen.
2. Mensen die hun financiën niet op orde hebben en behoefte hebben aan onafhankelijk financieel advies of een financieel product.
3. Mensen die behoefte hebben aan en recht hebben op inkomensondersteuning.

Het vangnet zet in op maatwerk: eerst kijken naar wat mensen zelf kunnen met hulp van bestaande regelingen, zoals een budgetcoach, financieel advies of overheidssteun. Voor de 10% met complexere situaties maakt IPW Klimaatwerk een doorbraakplan. Zo wordt ervoor gezorgd dat niemand achterblijft en iedereen een eerlijke kans krijgt om mee te doen aan verduurzaming. 

Wat het oplevert

Het vangnet heeft groot verschil gemaakt bij een Amsterdamse VvE. Verduurzamingsplannen zijn goedgekeurd zonder dat bewoners in problemen kwamen. IPW Klimaatwerk gaf bewoners en het VvE-bestuur vertrouwen door voor iedereen oplossingen te zoeken. Dit succes toont hoe verduurzaming en bestaanszekerheid samen kunnen gaan en heeft ook beleidsmakers bewust gemaakt van deze belangrijke balans.

IPW Klimaatwerk gaat, met behulp van overheidssubsidies vanuit het Rijk, in drie nieuwe steden verder met het vangnet. Het uitgangspunt is om ook hier zoveel mogelijk binnen bestaande middelen en regels het aanbod op te schalen. Tegelijk wordt er gewerkt aan een handreiking en methode die andere steden in Nederland makkelijk kunnen overnemen. Ook kijkt IPW Klimaatwerk actief naar wat nog niet goed werkt en wie er buiten de boot valt. Die knelpunten brengt ze onder de aandacht bij het Warmtefonds, BZK en gemeenten, zodat er betere oplossingen komen voor iedereen.